Laten we Nederland als voorbeeld nemen, de energietransitie is nu éénmaal niet hetzelfde voor alle landen in Europa.  In Frankrijk is het vooral meer van hetzelfde(lees kernenergie).  Voor Nederland is de uitdaging groter te noemen gezien zijn afhankelijkheid van fossiele brandstoffen zoals aardgas uit eigen bodem.

 De gasvoorraad in Groningen gold tientallen jaren lang als een van de zekerheden voor de Nederlandse energievraag. Die vraag breidde zich enorm uit, toen veel energie-intensieve industrie zich in Nederland begon te vestigen: het gas was hier goedkoop en er was zeer veel van. Er is in totaal ongeveer 2.300 miljard kuub aardgas gewonnen in Groningen. De Nederlandse staat verdiende daar in totaal zo’n 365 miljard aan.

Ook leverde Nederland honderden miljarden kuub gas aan omringende landen zoals België(zogenaamde laag calorisch gas) en zelfs tot in Zuid-Europa. Een groot buizenstelsel, speciaal voor dit doel aangelegd, maakte het mogelijk dat gas door Europa te transporteren.

 Gas werd populair en de Nederlandse rol was zo groot dat de Europese gasprijs werd – en nog steeds wordt - uitgedrukt in de Nederlandse gasprijs per megawattuur: de Title Transfer Facility, of TTF.

 Na het einde van de Koude Oorlog eind jaren 80, nam het strategische belang van het Groninger gas af. Niettemin bleef Nederland de beschikking houden over enorme voorraden relatief schone en praktisch gratis energie.

 Met het stoppen van de gasproductie in Groningen in 2024, verdween daarmee ook de strategische reserverol van het veld.

 En daarmee is onze afhankelijkheid wat betreft fossiele moleculen terug van weggeweest. Het gas moet nu in de vorm van duur LNG, vooral uit de Verenigde Staten, Qatar en Rusland worden geïmporteerd.

 Niet alleen Nederland heeft daar last van, ook de ons omringende landen die voorheen gebruikmaakten van Nederlands en/of Russisch gas. Noorwegen neemt de rol van Nederland over, maar ligt toch wat minder gunstig ten opzichte van die energie-slurpende industrieën die zich op basis van dat voorheen beschikbare goedkope Groninger gas in Noordwest Europa hadden gevestigd.

Zoals landen zonder fossiele reservoirs onder de grond strategische reserves hebben geïmporteerd, zo heeft ook Nederland nu een strategische importreserve.

 Deze wordt wel duur betaald, onze Amerikaanse partners verkopen hun goedkoop gewonnen gas met een factor drie tot vier in Europa waardoor de competitiviteit van onze industrie direct onder druk is komen te staan.

Of ons geld nu naar Rusland ging om gas via pijpleiding aan te kopen of naar de Verenigde Staten via LNG schepen import van fossiele grondstoffen blijft de achilles hiel van Europa.  Enige import kan trouwens helemaal geen kwaad maar het zou altijd minder dan de helft dienen te zijn om je afhankelijkheid niet te groot te maken.

 Voor waterstof – wat vanwege onder andere netcongestie en toepassingen die niet elektrificeer baar zijn – is die er niet, maar gaat die logischerwijs wel komen. Zonder groene, witte, roze waterstof kan de energietransitie niet optimaal worden uitgevoerd.

Groene waterstof is nog steeds erg duur en afnemers zijn niet bereid langjarige contracten af te sluiten als het nog niet hoeft. En zolang er goedkopere alternatieven, lees grijze waterstof gemaakt van hoofdzakelijk aardgas, hier of op andere locaties bestaan.

 Wie zou de eerste afnemer moeten zijn van grote hoeveelheden waterstof, waardoor de markt zich kan ontwikkelen zoals de gasmarkt zich heeft ontwikkeld?

De Staat is een ideale kandidaat. Die was immers ook eigenaar van het Groningse gas namens ons allemaal.

 Zelfs import van waterstof blijft interessanter dan zijn fossiele tegenhanger gezien de productie ervan in meer landen kan gebeuren dan de huidige fossiele reserves die in de grond zitten van een beperkt aantal landen met twijfelachtige politieke systemen.

Heel veel landen zullen een waterstofvoorraad nodig en moet grootschalig groene waterstofcontracten afsluiten om die voorraden te vullen.

 Hoe groot moet die voorraad zijn?  Groot genoeg in ieder geval om twee tot drie maanden reserve te hebben.   Waar moet het vandaan komen? Het zal een mix zijn van import en lokale geproduceerde waterstof van landen rond de Noordzee.