Het contrast tussen België en Nederland lijkt op politiek vlak steeds groter te worden met de aanpak van de klimaatdoelstellingen . De nieuwe Nederlandse regering staat in de steigers en volgende week wordt het regeerakkoord toegelicht. Wat onze sector betreft zijn er een aantal positieve punten. Dat er opnieuw een klimaatminister komt is zeker goed te noemen, alleen is het af te wachten of deze ook daadwerkelijk een inhoudelijke portefeuille krijgt gezien dit departement weer nieuw is.
In tegenstelling tot bijvoorbeeld defensie die jaarlijks X miljard budget (na jaren van besparing wordt het budget in Nederland fors opgetrokken) krijgt om haar kosten te betalen, of onderwijs met zijn groot budget, blinkt de afdeling klimaat weer eens uit in lichtheid. Nu wordt er in Nederland momenteel best veel geld uitgegeven om de achterstand op het vlak van duurzame energie in te halen, maar ook deze bedragen zijn nog niet voldoende. De 11 miljard Euro die ook dit jaar weer wordt uitgegeven aan subsidie voor zon, wind, biomassa enbiogas heeft tot nu toe zogoed als geen effect.
Integendeel, Nederland heeft vorig jaar zelfs 1 percent meer broeikasgassen uitgestoten en dat mag zorgelijk genoemd worden. Gelukkig beseffen steeds meer mensen dat verduurzaming begint bij jezelf en dat de impact van wat we zelf doen eigenlijk nog veel meer bijdraagt tot de afname van broeikasgassen. Als er al een soort vliegbudget zou komen waar je een aantal kilometers mag gebruiken, dan zou dit oneindig veel meer bijdragen tot ons milieu. Dat de hele wereld en ieder stukje grond bedekt is met een onzichtbare laag gif die vanuit de uitlaatgassen van vliegtuigen neerdalen is bij weinigen bekend. De additieven die gebruikt worden in kerosine en die vrijkomen bij verbranding zijn zeer schadelijk.
Terugkomend op het regeerakkoord in Nederland is er ook sprake van een nieuw energieakkoord gezien het huidige afloopt in 2023 en het duidelijk mag zijn dat het huidig akkoord rammelt aan alle kanten. Gezien de sprong naar 2030 op het vlak van het terugdringen van de broeikasgassen nog vele malen groter is, wordt dit zonder meer een huzarenstuk.
Opvallend is ook dat slechts enkele bedrijven goed zijn voor 75% van de uitstoot, zelfs minder dan tien bedrijven om juist te zijn. Het lijkt me toch voor de hand liggend dat vooral hier de focus en middelen naar toe zouden moeten gaan om deze bedrijven te helpen om de komende vijftien jaar te streven naar 0% uitstoot. Als de komende klimaatminister iets zou moeten verwezenlijken dan is het hier wel, slaagt zij/hij erin om de uitstoot van deze paar bedrijven aanzienlijk terug te dringen, dan haalt Nederland zijn doelstellingen voor 2030.
Hetzelfde geldt trouwens in grote mate voor België waar ook een beperkt aantal grote bedrijven geholpen dient te worden met veel middelen om ten koste van bijna alles hun uitstoot fors terug te dringen. Het is goed dat er zoveel aandacht gaat naar het isoleren van woningen, maar in de balans der dingen is er nu geen evenwicht. De vele miljarden die hieraan gespendeerd worden zijn zeker nuttig, maar zouden secundair moeten zijn aan het aanpakken van de grootste vervuilers. Niet negatief door ze in een slecht daglicht te stellen maar door een echt plan van aanpak. De uitdaging om de tien grootste vervuilers CO2 neutraal te maken is een huzarenwerk, de landing op de maan verbleekt erbij.
Ondertussen is er in België steeds meer frustratie omtrent de versnippering van de bevoegdheden welke leiden tot kafkaiaanse toestanden, vier ministers van energie envier regulatoren die er ondanks hun grote aantal niet in slagen om hetzelfde te doen als één Nederlandse minister. Het Nederlandse energieakkoord mag dan wel veel te vrijblijvend zijn en niet genoeg onderbouwd, het heeft wel de verdienste dat er draagvlak werd gebouwd en alle belanghebbenden samen werken aan één doel.
En toch is aan de Klaagmuur staan niet genoeg, waarom neemt de sector niet zelf het heft in handen en maakt zij een energieakkoord/pact en geeft ze dit aan de overheid. Een pact gemaakt met alle belanghebbenden, maar waar de bevoegde ministers dus even niet aan meewerken gezien ze zelfs bijna niet in één kamer geraken. Het voordeel van een dergelijk initiatief kan zijn dat er iets is waar dan kan over gesproken worden en de politiek er daarna over kan beslissen.
Enkele jaren geleden heeft het toenmalige management van Elia een aanzet gegeven met de bouwblokken voor een energiepact waar velen aan mee gewerkt hebben. Een zeer goed initiatief dat jammer genoeg geen vervolg heeft gekregen. Ook al was er wat kritiek door vooral mensen die aan de zijlijn stonden, er was tenminste een begin. Er waren zelfs teveel belangen groeperingen bij betrokken die actief gingen lobbyen voor hun eigen belang in sommige gevallen.
Terugkomend op de installering van de volgende regering in Nederland zal in het regeerakkoord duidelijk een beperkt aantal doelen staan betreffende de energiesector en de klimaatdoelstellingen. Het is alleen af te wachten of deze nieuwe regering ook bindende doelen zal opleggen die bij het niet behalen zware consequenties zal hebben. Gezien het klokje tikt, is de tijd van vrijblijvendheid voorbij en zal iedereen de verandering gaan voelen in ons dagdagelijks leven.