Vorige week werden al meer details bekend van het akkoord dat de regering heeft gesloten over onze toekomstige energiehuishouding of dan toch het gedeelte van de elektriciteitsproductie. Zoals steeds is niks wat het lijkt in deze sector en was het toch enkele wakkere geesten opgevallen dat er ook dingen niet werden gezegd.
Wat bleek nu, men heeft zonder dit te melden de voorziene 1000 MW die normaal gezien geveild zou worden aan de alternatieve spelers (andere dan de twee eigenaars van onze kerncentrales Electrabel en EDF) als een van de speerpunten stilletjes afgevoerd. Dat hier redelijk geheimzinnig over werd gedaan kan wijzen op een gevoel van onzekerheid.
De onzekerheid dat men te veel belang zou hechten aan het schrappen van deze concurrentie bevorderende maatregel. Een aantal journalisten vroegen mij of dit zware gevolgen zou hebben voor de marktwerking. Hierop had ik een kort antwoord, nee. Gezien de maatregel nog niet bestond kan zij geen uitwerking hebben op de markt en nog belangrijker is dat de manier dat men van plan was om dit te gaan veilen weinig zou hebben gedaan aan een structurele marktverbetering.
Een veiling in 2004 (toen 400 MW als ik mij niet vergis) zonder voldoende spelregels zorgde nog niet voor een rimpeling in de marktwerking. Ook deze capaciteit zou snel verdwenen zijn in de handen van de diverse traders bij de grote energiebedrijven (en een groot deel zou wellicht ook over de grenzen kunnen verdwijnen). Gezien er geen enkele verplichting was om deze te verhandelen binnen de landsgrenzen (wat ook niet zou kunnen en zeker niet mogen van de Europese Commissie en maar terecht ook).
Het argument dat nu gebruikt wordt dat het juridisch moeilijk zou worden om een privébedrijf te verplichten capaciteit af te staan klinkt nog niet eens onlogisch. Echter opvallend was dat er geen enkele toelichting bij werd gezegd waarom dit dan juridisch moeilijk zou zijn en welke advocaten dit zouden gezegd hebben. In het parlement is de vakantie waarschijnlijk al volledig toegeslagen want dit staaltje van zwijgen is toch op zn minst opvallend te noemen.
Anderzijds is het blijkbaar geen enkel juridisch probleem om een nucleaire heffing op te leggen van honderden miljoenen euro's per jaar. Nu heb ik op zich niks tegen deze nucleaire heffing vermits er gezegd wordt dat deze zal dienen om de kost van windmolens op zee mee te betalen.
Zoals gezegd denk ik persoonlijk dat we niet veel gaan missen aan het stopzetten van deze veiling gezien er verder geen strategie aan vastzat om daadwerkelijk iets te doen aan het achterblijven van nieuwe investeringen in elektriciteitsproductie. Nu heb ik vroeger ook wel enkele juristen laten nadenken over de mogelijkheid om productiecapaciteit komende van de kerncentrales door de overheid te laten veilen en gek genoeg dachten zij dat het toen wel mogelijk was.
Hoe het ook zij, wordt door het verzwijgen van het schrappen van deze maatregel voor de zoveelste keer de indruk gewekt dat er in de achterkamertjes akkoorden zijn gesloten met de eigenaren van deze kerncentrales gezien men nog steeds van plan is om jaarlijks een heffing te innen op de kerncentrales. Dit maakt mijn analyse dat een mogelijke verdere verlenging van de levensduur van de jongste kerncentrales (die normaal in 2025 sluiten) meer dan waarschijnlijk is gezien dit jaarlijks veel geld opbrengt voor de begroting. De eigenaren van de kerncentrales weten dit ook en zo hebben beide partijen uiteindelijk hetzelfde belang, namelijk het zo lang mogelijk open houden van de centrales.
De eigenaren willen zo weinig mogelijk betalen en de overheid wil meer krijgen, maar uiteindelijk kom je elkaar wel tegen in het midden.
Een ander probleem dat wellicht het schrappen van de veiling in de hand heeft gewerkt is dat de groothandelsprijs voor elektriciteit op dit ogenblik zo laag staat dat de overheid er zelf niks zou aan overhouden en ze dus eigenlijk liever kiest voor een platte belasting. Uiteindelijk verandert er dus heel weinig en hebben we nog steeds geen enkel zicht op een echte strategie die bij de 21<sup>ste</sup> eeuw past voor de volgende generaties.
Het goede hiervan is door niks te beslissen en dus rustig met onze huidige productie verder te werken het probleem steeds groter en acuter zal worden en er wel een noodzaak zal komen om een doorbraak te forceren. Vanzelfsprekend na de verkiezingen van volgend jaar.