De gasprijs daalt, iedereen blij?
Vorige week was er enige positieve communicatie over het feit dat de energiefactuur gaat dalen door vooral de gasprijzen. Dit tijdelijke fenomeen is niet beperkt tot landsgrenzen en zo zien we zowel in België als Nederland leveranciers die gebruik maken van deze daling om dit aan hun klanten te communiceren.
Begrijpelijk op zich alleen begrijpt iedereen dat deze daling niet te wijten is aan de prijspolitiek van een leverancier maar meer te maken heeft met de groothandelsmarkten voor gas die met een overaanbod zitten. De zachte winter in zowel Europa, de Verenigde Staten en het Verre Oosten leggen aan de basis ervan maar er komt steeds meer gas bij.
De gasbel in Slochteren wordt dan wel dichtgedraaid er zijn verschillende gegadigden om dit gat te gaan opvangen. De toename van LNG en de bijhorende opslagcapaciteit geven meer opties. De nieuwe pijpleiding vanuit Rusland zorgt ook voor een constantere en grotere toestroom. Het gas dat nu via boten uit het Midden-Oosten komt krijgt concurrentie vanuit Amerika en dat is voor Europa op korte termijn alleen maar positief.
Ons eigen voorraden van fossiele brandstoffen zijn eerder beperkt te noemen en worden nog kleiner naar de toekomst als je kijkt naar de afname in Engeland, Nederland en later Noorwegen van aardolie en aardgas.
Voor Nederland blijft aardgas heel belangrijk gezien zowel de industrie als huishoudens voor een groot deel hun energiehuishouding hebben uitgebouwd op gas. Het verbruik in Nederland legt dan ook jaarlijks drie keer zo hoog als in België dat historisch gekozen heeft voor kernenergie om zijn economie en burgers van energie te voorzien.
De Nederlandse handelsbalans zal in de toekomst op dit punt drastisch gaan wijzigen want de 12€ miljard export van laagcalorisch gas zal vervangen worden door evenveel import op korte termijn. De delta betekent theoretisch een verschil van 24 miljard € per jaar en dat gaat iedereen in Nederland voelen. Een verschil van een paar percent klinkt niet veel op de begroting maar maakt op termijn wel een wereld van verschil. Het betekent dat je als staat gewoon veel minder geld hebt om uit te geven aan de publieke infrastructuur en je waarschijnlijk je belastingen zult moeten gaan verhogen.
Deze keuze is natuurlijk voor haar regering maar veel opties zullen er niet zijn of Nederland moet nog sneller afscheid gaan nemen van geïmporteerd aardgas. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan want alleen al 8.7 miljoen huishoudens van het gas krijgen (verwarming en koken) gaat vandaag aan een tempo dat veel te langzaam gaat. Aan dit tempo zijn wel eerder 100 jaar verder (100.000 woningen per jaar, eindresultaat 87 jaar, natuurlijk gaan we niet alle huizen naar elektrisch omvormen maar de schaal en tijd wordt wel duidelijk).
Verder vraag ik mij ook af hoe ze hun gascentrales tegen 2050 gaan sluiten gezien er zelfs terug in dienst worden genomen (bijvoorbeeld de Claus centrale in Maasbracht, Nederland) en hierdoor het gasverbruik zelfs nog gaat toenemen. Hoe dan verder de zware industrie aardgas moet gaan vervangen tegen 2050 met een andere brandstof zoals bijvoorbeeld groene waterstof is nog verre van uitgewerkt op detailniveau.
Ook in België staat men aan de vooravond van een explosie van meer gasverbruik. Dit komt omdat men van plan is om alle oude kerncentrales te sluiten, die op zich goed zijn voor 55% van de elektriciteitsproductie, en gedeeltelijk te vervangen door gascentrales. Hierdoor zal het gasverbruik minstens nog met een 25% jaarlijks gaan toenemen. Kijkende naar de huishoudens gaat men in België vooral in Antwerpen en Brussel bij gezinnen thuis de installatie omvormen zodat ze verder met hoogcalorisch aardgas kunnen want het Nederlands aardgas gaat snel verdwijnen. Dit wijst niet echt op een uitfasering gezien alleen deze omzetting bij deze gezinnen een slordige 700/800 miljoen Euro gaat kosten.
Terugkomend op de tijdelijke prijsdaling van onze energiefactuur door de gasprijs gaat men nogal snel voorbij aan de negatieve kanten van een prijsdaling. De ervaring leert ons dat iedere daling zeer snel vergeten is qua positief gevoel maar dat prijsstijgingen veel langer blijven nazinderen. Dat het klimaat hier niet mee geholpen wordt mag duidelijk zijn want iets dat goedkoper wordt heeft de neiging om meer gebruikt te worden.
De markt zoekt steeds de goedkoopste brandstof en nu mag gas wel minder schadelijk zijn dan steenkool het is nog altijd een grote vervuiler door de uitstoot van broeikasgassen/CO2. Men dient dit moment te gebruiken om een grote verschuiving door te voeren van bijvoorbeeld aardgas naar groene stroom. Vandaag kost een KWh groene stroom maar liefst tot 500% meer dan een KWh aardgas. Deze enorme discrepantie dient weggewerkt te worden willen we een kans maken op de duurzame transitie. Het is moeilijk te begrijpen dat regering op regering men nalaat om de werkelijke hefbomen in te zetten om dit mogelijk te maken.