Na vorige week een rekenoefening voor nieuwe investeringen in 2000 MW kernenergie, kunnen we deze week eens kijken naar een mogelijk alternatief. Het hebben van alternatieven zal noodzakelijk zijn om draagvlak te creëren. Het bepalen van een strategie voor de komende dertig jaar voor energie wordt idealiter gedragen door een zo'n breed mogelijke groep van alle geledingen van de samenleving, ook al dient men er rekening mee te houden dat je nooit iedereen mee zult krijgen. Een meerderheid is wellicht voldoende als we onze democratie als leidraad nemen.
Nu loop je wel het risico dat sommigen harder zullen roepen dan anderen of gewoonweg betere contacten hebben bij degenen die uiteindelijk de beslissing dienen te nemen. Een mogelijk eerste alternatief is om onze kernenergie te vervangen door gascentrales die - voor zover mogelijk - ook hun warmte nuttig gebruiken (WKK). Ook hier zullen we enkele aannames moeten doen gezien we met de huidige elektriciteitsprijs op de beurs niet rendabel kunnen werken. Als we uitgaan van een richtprijs van minimum 60 euro per MWh voor een gascentrale, dan dienen we vandaag alleen al 15-20 euro per MWh bij te betalen om deze vorm van productie rendabel te maken.
Dit is echter op termijn niet de enige kost van belang want de uitstoot van CO2 en de kost daarvan zal mee dienen gerekend te worden in de prijs per MWh of op een andere manier dienen gecompenseerd te worden. In de aannames zou ik ook willen meenemen dat de gascentrales starten als basislast centrales die minstens 6000 uren per jaar op vollast werken, maar op een termijn van twintig jaar onder de 2000 uren zullen gaan evolueren gezien de keuze voor gas tegelijkertijd de aanname dient in te houden om voor een groot aandeel voor duurzame energie te gaan met opslag.
In de aanname gaan we er verder van uit dat de subsidie voor gascentrales na 20 jaar kan uitdoven wat betreft het bereiken van minstens 60 euro per MWh. Voor deze oefening gaan we uit van 10 GW opgesteld vermogen, de subsidie die in jaar 1 minstens 20 euro per MWh zal bereiken en het opnemen van de extra kost voor CO2 (in deze oefening nemen we een basisverhoging van 20% op de 60 euro per Mwh om de CO2 kost te kunnen betalen of compenserende maatregelen te nemen). Naarmate we in de toekomst meer opslagcapaciteit zullen bouwen, zal de beschikbaarheid van gascentrales kunnen dalen.
Na 20 jaar komt men dan op een geschatte ondersteuningskost van 19,93 miljard euro voor 10 GW beschikbare gascentrales. Dit lijkt veel ten opzichte van de eerdere berekening van een nieuwe kerncentrale maar deze aanname was gebaseerd op slechts 2000 MW (2 GW) nieuwe gebouwde kerncapaciteit die dan wel 8200 uren gedurende dertig jaar zou blijven werken. In de volledige energiemix is het zeker dat, zelfs met de bouw van twee nieuwe kerncentrales van ieder 1000 MW, je nog steeds veel gascentrales zult nodig hebben om aan de vraag te voldoen. De 19,93 miljard euro ondersteuning voor gascentrales kun je voor zeker 60% ook doorrekenen in een scenario met twee nieuwe kerncentrales (België heeft nu eenmaal gemiddeld 9,5 GW op een dag nodig en met piekmomenten in de winter tot zelfs 14,5 GW).
Men mag niet vergeten dat in beide scenario's we nog steeds uitgaan van 25 % importcapaciteit, ook al zullen we in de verschillende scenario's ook een scenario moeten maken waarbij de import afneemt op twintig jaar tot nul (gezien de meeste landen op termijn met een tekort aan basislast centrales kampen, inclusief Frankrijk dat heeft aangekondigd om van 75 % kernenergie naar 50 % te zullen gaan wat in een klap betekent dat zij hun export vaarwel zeggen voor een groot deel).
In het scenario van de bouw van gascentrales ter vervanging van ons nucleair park, moeten we nog de kost voor minstens 10-15 GW duurzame energie meenemen en 5-7,5 GW opslagcapaciteit. De aanname voor deze investeringen is dat deze op maximum 20 jaar naar nul kunnen worden teruggebracht, waarna een capaciteitsvergoeding waarschijnlijk nodig zal blijven (of enige andere vorm van ondersteuning als de energieprijs niet volledig kan doorgerekend worden).
Terugkomende op het scenario om kernenergie te vervangen door gascentrales, dienen we ook te beseffen dat op termijn van maximum twintig jaar we de subsidie per geproduceerde MWh zullen dienen te vervangen door een capaciteitsvergoeding (lees: beschikbaarheidsvergoeding) per MW gezien we in onze hypothese ervan uitgaan dat de gascentrales na 20 tot dertig jaar minder dan 2000 uren per jaar zullen functioneren (mogelijk door toename van groene energie tot 10-15 GW en opslagcapaciteit van deze groene energie tot 5-7,5 GW).
Volgende keer gaan we uitrekenen wat de investeringen in deze groene productie en opslag gaan kosten de komende twintig/dertig jaar. Als laatste gaan we daarna de terugverdieneffecten uitrekenen vermits we vandaag al 10 miljard euro aan fossiele brandstoffen importeren en de kostprijs van onze uitstoot alleen maar zal gaan verhogen.