De inkt van de verlenging van de twee oudste kerncentrales is nog niet hard of de volgende beslissingen dringen zich op. Het oude plan van dhr. Wathelet wordt weer opgevist, de optie om de - grotendeels werkeloze en verlieslatende - gascentrales beschikbaar te houden ligt in lijn met de meeste beslissingen die vandaag in onze sector genomen worden.
Onder andere in De Morgen verscheen dit weekend hierover een artikel waarin de nuance toch wel wat zoek ging door maar een heel klein deel van mijn reactie op te nemen. Dit gebeurt overigens wel eens meer, maar gezien de media zoveel oog hebben voor onze sector, wordt dit meestal daarna wel rechtgezet. Het aantal zakenvrienden in mijn sector zal hierdoor wel wat afnemen gezien een aantal daarvan belanghebbende partij zijn om het status quo te behoudenïÂÅ .
Net zoals het langer open houden van Doel 1 en 2 marktverstorend werkt, is dat ook zo met het subsidiëren van de bestaande gascentrales die anders dreigen te verdwijnen. Op zich is het vanuit het gewone marktprincipe logisch dat niet rendabele bedrijven verdwijnen, alleen is in onze sector sprake van een speciaal soort marktwerking. Ook al dienen een aantal landen de laatste energierichtlijnen vanuit Europa nog te implementeren, ziet men nu sinds enige tijd een omgekeerde richting naar steeds minder marktwerking.
Op zich is de beslissing op dit ogenblik om eigenlijk niks te beslissen goed te begrijpen, zolang men niet weet wat men wilt (lees: hoe ziet de toekomstige energiemix eruit, slimme netten, etc.) laat men alles bij het oude. Bij het oude is niet helemaal juist want de extra vergoeding/subsidie die men overweegt om te geven om een aantal grote gascentrales beschikbaar te houden, gaat direct ingrijpen in de al zeer gebrekkige marktwerking.
De onzekerheid die men creëert door onrendabele productie langer in de energiemix te houden betekent dat men nieuwe projecten in ontwikkeling gaat tegenhouden. Erger nog is het uitblijven van mogelijke technische alternatieven voor grote gascentrales die toch vooral gebouwd zijn om meer dan 6000-7000 uren per jaar te draaien op vollast.
Voor een toekomst waar duurzaam centraal komt te staan is het belangrijk kleinere gascentrales ter beschikking te hebben die snel kunnen ingezet worden en niet direct een 400 of 600 MW gascentrale op te starten.
Het werk dat nog moet aanvangen om een echte lange termijn energievisie/pact te ontwikkelen wordt steeds moeilijker door deze maatregelen die het aantal scenario's/alternatieven beperken. We moeten ook durven van een wit blad te vertrekken alvorens naar de fysieke beperkingen te kijken van wat er al is. Zo niet komen we in een echte Catch 22 waarin oplossingen van gisteren een perfecte cirkel gevormd hebben waar je niet meer uit geraakt.
Nogmaals zijn al deze maatregelen te begrijpen voor de korte termijn, maar het risico wordt reëel dat men nog te weinig alternatieven kan of wilt ontwikkelen gezien de noodzaak lijkt weg te vallen.
Het wordt wel steeds duidelijker dat wat we ook als toekomstige energievisie gaan ontwikkelen, de energiemix zowat helemaal met overheidsgeld/gemeenschapsgeld zal gebouwd worden. We willen nu eenmaal dat energie goedkoop is want dan wordt er meer geproduceerd en geconsumeerd. Deze simpele stelling is al vaak bewezen, Met de lage benzine/diesel/stookolie prijzen besparen gezinnen vele honderden en soms duizenden euro's op jaarbasis die ze dan vervolgens uitgeven aan andere zaken waardoor de economische groei zal versnellen. Deze drug is echter zeer tijdelijk totdat de fossiele brandstoffen weer stijgen en vooral nefast voor de klimaatdoelstellingen.
De euforische reactie van sommige economisten in de media dit weekend was toch teleurstellend te noemen gezien deze mensen toch in staat moeten zijn om voorstellen te doen die een lange termijn groei kunnen bewerkstelligen die niet gebaseerd is op toevalligheden.
Het bewijst ook nogmaals mijn stelling dat klimaat een optie is geworden waar niemand echt wakker van ligt zolang de economie maar draait. En toch blijft het verduurzamen van onze economie en energieverbruik een enorme opportuniteit voor diezelfde economie gezien de investeringen die hiervoor nodig zijn.
Het doorsluizen van fundamentele keuzes die in lijn liggen met de lange termijn objectieven zoals deze in Parijs onlangs werden afgesproken, zet een rem op het behalen van de resultaten en de haalbaarheid van de financiering van vele tientallen miljarden euro's om dit te bereiken.
Normaal was ik hier gestopt, maar zoals iedere saga is er ook deze week weer vervolg, u raadt het al, er ligt er weer eentje stil. Deze maal Doel 1, we kunnen toch beginnen te veronderstellen dat er een structureel probleem begint te dagen, maar wellicht zie ik nog sterretjes door de Nieuwsjaarfeesten. Het FANC (de bevoegde regulator voor de kerncentrales) kan toch niet anders dan zwaar onder druk te komen staan om nog maar eens een grondige technische doorlichting te gaan doen van alle centrales, maar vooral van alle componenten inclusief de niet-nucleaire.(ook al wordt snel gezegd dat de FANC daarvoor niet verantwoordelijk is)
Men kan toch veilig stellen dat dit nog niet voldoende is gebeurd gezien de vele voorvallen van de laatste weken. Onze komieken gaan hier toch een kluif aan krijgen op deze manier, maar het blijft triest dat men met dergelijke belangrijke dossiers zo omgaat. Wat vooral jammer is, is dat dit de aandacht weer afleidt van de toekomst en het ontwikkelen van een echte energievisie zodat we al deze oude kerncentrales definitief kunnen sluiten.