Na een dag of tien weg geweest te zijn kreeg ik berichten uit België dat er in energieland op dit ogenblik niet veel te beleven valt en voor een deel klopt dit wel. De regering lopende zaken verzuipt zich helemaal in het dossier over de zogenaamde winsten van Electrabel op zijn kerncentrales. Op de valreep kreeg ik het vragenuurtje in het federaal parlement nog mee en het was wederom geen mooi zicht om het onvermogen te zien waar zowat iedereen aan schijnt te lijden. Ook degene die schieten op dit nieuwe fiasco komen niet met oplossingen en hebben zelfs vaak meegewerkt aan het huidig probleem.
Zowel de Creg als de Nationale Bank zijn nu al opgeofferd om toch tot een conclusie te komen die de regering wilt horen en dat is: We willen meer hebben dan de 250 miljoen euro die onder Van Rompuy nog werd afgesproken. Het gaat gewoon plat gesproken over geld, veel geld dat het federale budget wat moet ontlasten ongeacht de gevolgen op lange termijn. Zelf ben ik geen voorstander van een jaarlijkse bijdrage/belasting door Electrabel zonder dat er een toekomstig beleid aan wordt gekoppeld. Het schouwspel in het parlement was echt van een zeer bescheiden niveau ondanks de tussenkomst van de directie van de Creg die terecht in de aanval ging. Zoals ik vorige keer al had geschreven, heeft het weinig zin om een welles-nietes spelletje te spelen over het juiste bedrag/winst als je geen toekomstig beleid hebt dat voor een betere energiehuishouding gaat zorgen. De enige waarde die men mag hechten aan al deze berekeningen is dat je dan enige onderbouwing hebt van je toekomstig beleid (lees hoe ga je nieuwe investeringen betalen).
De kranten zijn goed gevuld en de meningen van diverse eminenties (vooral uit universitaire hoek) geven allemaal een collectief ongenoegen weer. Opvallend genoeg is er vooral kritiek en zeer weinig opbouwende ideëen te vinden qua oplossingen. Daar bovenop kwam dan ook nog het nieuws dat minister Magnette ineens vindt dat de twee oudste kerncentrales in Antwerpen toch toe kunnen vermits er voldoende nieuwe capaciteit is/wordt bijgebouwd om deze te vervangen. Dit op een moment dat België groot importeur is geworden (10-15% van zijn elektriciteitsbehoefte komt uit Frankrijk en Nederland) lijkt me dit toch een eigenaardige conclusie en dan vooral nog in ons belangrijkste economisch zwaartepunt zijnde de Antwerpse Haven en zijn grote bedrijven. Van een minister van energie verwacht je toch nog enkele jaren een onderbouwd energiebeleid en geen populaire oneliners die trouwens ingaan tegen het huidig regeringsbeleid. Hiermee wil ik niet zeggen dat ik een voorstander ben van kerncentrales zo dicht bij woonkernen (ik kan zelf de koeltorens van Doel zien als ik thuis in Antwerpen ben). Liever vandaag dan morgen zonder kernenergie, maar wel met enig realisme voor de alternatieven van vandaag zoals gas, kolen, etc. Nog meer CO2 de lucht in pompen is geen optie voor ons dicht bewoond land met zijn grote industrie.
Het single buyer principe waar de overheid tijdelijk (totdat er voldoende evenwaardige marktpartijen zijn (minimum vier tot vijf) en er voldoende nieuwe investeringen die ons oude productiepark gaan vervangen) zich tussen de producent de groothandelsmarkt gaat plaatsen om zo de markt te gaan herverdelen en deze markt ook kan gaan stimuleren.
Hoe gaat dit in zijn werk?
1) De overheid koopt de elektriciteitsproductie uit de afgeschreven kerncentrales en kolencentrales tegen kost + een redelijke marge van de eigenaren;
2) De overheid biedt deze elektriciteit in verschillende blokken aan (baseload en peakload) tegen de marktprijs in de groothandelsmarkt;
3) De marge die de overheid maakt gebruikt zij voor de volgende zaken:
a. Stimuleren van nieuwe investeringen in productie (grijs en groen)
b. In afwachting van deze nieuwe investeringen stelt de overheid de helft van de toekomstige verwachte productie ter beschikking tegen dezelfde marktprijs maar met een zekerheid dat de capaciteit er is voor deze nieuwe investeerders. Zo bekomt men dat marktpartijen niet hoeven te wachten om actief te worden op onze markt of dit nu alleen de groothandelsmarkt is of naar eindklanten toe. Een ander voordeel is dat ook niet klassieke energiebedrijven sneller zullen overgaan tot investeringen in hun eigen productie(lees decentraal) daar ze direct kunnen beschikken over capaciteit via het bovenstaand mechanisme.
4) Een deel van de marge dient ter beschikking gesteld te worden voor ons toekomstig netwerk dat in staat zal zijn om de vele honderden/duizenden decentrale installaties aan te kunnen in samenhang met de nog steeds nodige grote centrales.
5) Minstens 10% van de vrijgekomen marge dient in O&O geïnvesteerd te worden daar we nog niet alle oplossingen hebben voor een duurzame (low carbon) huishouding tegen aanvaardbare kost.
Dit is slechts een kort overzicht van het uitwerken van een actief beleid voor onze overheid die nu moet ingrijpen om zo te zorgen voor onze energievoorziening voor de komende vijftig jaar.