Deze week presenteerde de Europese Commissie middels de Commissaris Frans Timmermans haar klimaatplan bestaande uit 13000 pagina’s. Over het aantal pagina’s circuleren trouwens verschillende getallen maar dat is alleen van belang voor de gelukkigen die het plani ntegraal gaan uitlezen.
Dat dhr. Timmermans omringd wordt door slimme mensen behoeft geen betoog, het zijn vooral zij die het laatste jaar hard gewerkt hebben aan dit lijvig document dat zowat als de laatste kans voor de mensheid wordt gepresenteerd. Hopelijk zullen andere continenten er een voorbeeld aan nemen, niet zozeer qua inhoud maar eerst en vooral om überhaupt een heldere visie neer te pennen met concrete doelstellingen.Het geeft Europa tevens een kapstok als zij dient te gaan onderhandelen met andere landen in de wereld en dan vooral China en de Verenigde Staten. Geen ontsnappen meer aan nu, want het plan heeft een impact dat over de Europese grenzen heen gaat. Er staan vele interessante maatregelen in, vandaag focus ik mij echter op enkele opvallende maar wel verwachte beleidskeuzes.
Geen minuut te vroeg stelt Europa terecht dat haar bedrijven geen economisch nadeel mogen ondervinden ten opzichte van bedrijven die daar buiten produceren, zo komt de introductie van een CO2 invoertaks geen seconde te vroeg. Hier dient wel bij gezegd te worden dat ook onze bedrijven dienen te aanvaarden dat de introductie van deze invoertaks op bijvoorbeeld Chinees staal wel betekent dat ook onze eigen bedrijven vanaf morgen geen vrijstellingen meer mogen krijgen.
Een zogenaamd “level playing field” zal echter nooit helemaal bestaan, ook niet met deze nieuwe grenstaks. Eer zijn nu eenmaal landen die hun industrie subsidiëren en dat is een slechte zaak.
Men spreekt altijd over de enorme kosten van deze energietransitie, maar dat is slechts een deel van het financiële plaatje. De jaarlijkse import van minstens 350 miljard Euro aan fossiele brandstoffen naar Europa dient ook in de rekening meegenomen te worden. Dan vooral om aan te tonen dat er tevens een inkomstenkant aan het verhaal zit. Europa heeft nu eenmaal niet genoeg eigen grondstoffen en de import ervan is slecht voor onze handelsbalans.
De kost van niets doen is vele malen hoger op het einde dan nu geld uitgeven aan deze transitie, de klimaatverandering mag dus zeker wat kosten of is beter gezegd zeker niet onbetaalbaar, want eindigt simpelweg in het uitsterven van de mens.
Terugkomend op het plan staan er nog een aantal nieuwe zaken in die broodnodig zijn, zoals het invoeren van een belasting/accijns op kerosine. Dat vliegen gesubsidieerd werd vanuit de Tweede Wereldoorlog valt nog te begrijpen maar zover als ik weet is de oorlog al meer dan 75 jaar voorbij. Waarom zou een liter kerosine goedkoper zijn dan een liter aan de pomp voor uw wagen? Wil je de luchtvaart naar meer innovatie brengen om schonere en zelfs CO2 vrije motoren te ontwikkelen dan is de portemonnee gewoon een bewezen middel. Het valt nog af te wachten of na de onderhandelingen in het Europese Parlement en de lidstaten de heffing op kerosine voldoende gaat in stand gehouden worden.
Dit zijn voor mij de twee meest opvallende zaken die eindelijk aangepast worden, zodat ieder deel van onze economie en samenleving een eerlijk deel bijdraagt aan de energietransitie om ons klimaat leefbaar te houden.
We gaan de komende weken en maanden ongetwijfeld nog veel horen van dit plan en waarom het slecht of goed is, de lobby machines gaan op volle toeren draaien om hun eigen landelijke politici toch maar voor hun eigen kar te spannen om zoveel mogelijk te behouden, want meer van hetzelfde is voor hen nu eenmaal het credo. Verandering betekent voor bedrijven immers vaak onzekerheid en daar houdt de gemiddelde aandeelhouder niet van. Het betekent daarnaast ook dat gevestigde bedrijven die niet in staat zijn zich aan te passen mogelijk zullen verdwijnen.
Een zaak die naar mijn smaak onderbelicht is gebleven is gedragsverandering; de echte doorbraak zal komen van ieder individu die bereid is om deze verandering goed te keuren en te ondersteunen. Positief is wel dat het sociale luik van de energietransitie ook als speerpunt naar voren werd gebracht; om energie armoede zoveel als mogelijk tegen te houden alsook om het draagvlak groot genoeg te houden. Anders zien we weer veel geel op straat….
Fit for 55
Natuurlijk bestaat het klimaat plan uit nog vele andere onderdelen die we de komende tijd ook onder het licht gaan brengen, energie efficiëntie is zeker één om voldoende aandacht aan te besteden want we gooien nog veel energie door de ramen op dit ogenblik. De ambitie om drie miljard bomen te planten, verdere uitbouw van duurzame energie, CO2 handel en nog vele andere belangrijke onderwerpen die hieronder kernachtig worden weergegeven. De bron is het recente klimaatplan van de Europese Commissie.
